Search This Blog

Sunday 8 March 2015

004 Ngộ gia đệ cựu ca cơ 遇家弟舊歌姬


Phồn hoa chốn cũ ai hay hạc về...

image Internet


Ngộ gia đệ cựu ca cơ (1) 遇家弟舊歌姬


Phồn hoa nhân vật loạn lai phi,
Huyền hạc (2) quy lai kỉ cá tri.
Hồng tụ (3) tằng văn ca uyển chuyển,
Bạch đầu tương kiến khốc lưu li.
Phúc bồn (4) dĩ hĩ nan thu thủy,
Ðoạn ngẫu thương tai vị tuyệt ti.
Kiến thuyết giá nhân dĩ tam tử,
Khả liên do trước khứ thời y.


chú thích

(1) Ca cơ: Người thị nữ biết ca múa. Gia đệ: Ðây là chỉ người em cùng mẹ là Nguyễn Úc được tập ấm là Hoằng Tín đại phu Trung Thành Môn Vệ Úy. Năm Kỉ Dậu (1789) vua Chiêu Thống chạy sang Tàu, Nguyễn Úc chạy theo không kịp, về ngụ nơi quê vợ, làng Phù Ðổng, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Năm Tân Vị (1811), Gia Long nghe ông có tài khéo, xuống chiếu triệu vào kinh, bổ làm Thiêm Sự bộ Công, tước Hầu. Những miếu điện ở kinh thành đều do ông sáng chế kiểu thức.
(2) Huyền hạc: Hạc đen. Truyền rằng hạc vốn sắc trắng, sống nghìn năm thành sắc xanh, sống nghìn năm nữa ra sắc đen. Thôi Báo 崔豹: Hạc thiên tuế tắc biến thương, hựu nhị thiên tuế biến hắc, sở vị huyền hạc dã 鶴千歲則變蒼, 又二千歲變黑, 所謂玄鶴也 (Cổ kim chú 古今注, Điểu thú 鳥獸). Câu 2 này tác giả nói mình xa Thăng Long lâu ngày, trở lại ít người biết.
(3) Hồng tụ: Tay áo hồng. Người ca nữ sang trọng thường mặc áo hồng rộng tay để múa cho đẹp.
(4) Phúc bồn: Chậu nước đổ. Tục có câu: "Phúc thủy nan thâu" nghĩa là nước đổ rồi khó hốt lên được. Ý nói là người ca cơ đã xa em mình rồi không sao tụ hợp được nữa.

Dịch nghĩa:
Gặp người đào hát cũ của em

Sau buổi loạn lạc, nhân vật nơi chốn phồn hoa đã khác xưa
Chim hạc đen trở về, không mấy người biết
Ta từng nghe giọng ca uyển chuyển của nàng khi xưa mặc áo hồng
Bạc đầu gặp lại nhau, khóc than nỗi li tán lưu lạc
Chậu nước đổ rồi, khó lòng hốt lại được
Ngó sen đã đứt, thương thay chửa đứt tơ
Nghe nói nàng đã lấy chồng và đã được ba con
Khá thương thay nàng vẫn còn mặc chiếc áo thời trước

Dịch thơ:
Gặp người ca cơ cũ của em

Loạn rồi nhân vật đổi thay,
Phồn hoa chốn cũ ai hay hạc về.
Áo hường tưởng dạng cung Nghê,
Tiếng ca uyển chuyển từng nghe những ngày.
Tuổi già gặp lại nhau đây,
Bước đường lưu lạc lệ đầy thương đau.
Ðã đành nước đổ khôn thâu,
Than ôi! Ngó đứt dễ dầu dứt tơ!
Có chồng đã mấy con thơ,
Áo hường ngày cũ bây giờ còn mang!


(Quách Tấn dịch)

Tham khảo

1. Tố Như thi, Quách Tấn, An Tiêm in lần thứ hai tại Paris, 1995.













No comments:

Post a Comment